Verslag Communicatie in de bouw bij Hoesch

07 september 1999: Het duurde onverwachts wat langer dan gepland voordat het gehele busgezelschap vanaf het nieuwe hoofdkantoor van Hoesch Nederland te Veenendaal op de Duitse produktielocatie aankwam, maar het was de reis gelukkig waard.

Verslag Communicatie in de bouw bij Hoesch

LEO
De opstelling van directeur Leo Dorjee van Hoesch Bouwsystemen Nederland was bewust bescheiden en niet-commercieel. Hij wil op die manier meer ongedwongen overleg tussen ontwerper en producent zien te bereiken. Samen rond een grote tafel van gedachten wisselen, van elkaar leren, met als doel elkaar beter te leren begrijpen. Hij is van mening dat alleen dan de kwaliteit van de bouwomgeving vergroot kan worden. Dat productontwikkelingen slechts tot stand kunnen komen als vroegtijdig op elkaar wordt afgestemd. Een positief kritische noot over de uitgangspunten van Booosting. Bestuur en secretariaat begrepen de boodschap en blijven zich continue beraden over de toegevoegde waarde van Booosting. Hij heeft gelijk.

Enfin, na een algemene uitleg over het uitgebreide productenpakket van Hoesch en een evenzo uitgebreide blik op het productieproces, wordt ons duidelijk dat deze producent veel meer maatwerk kan maken, dan door ontwerpers vaak wordt aangenomen.

KAS
Wat ontzettend jammer dat de tegenlezing van architect Kas Oosterhuis een beetje in het water viel. Kas was voor het merendeel van de toehoorders zijn tijd waarschijnlijk te ver vooruit. Niks is minder waar. De bescheiden grensverkenner trachtte zijn bevlogen ideeën een stapje dichter naar de realiteit te brengen. ‘Gebouwen zijn lichamen en voortdurend in beweging’. Hierbij draait alles om 3D-gebouw-computermodellen en databases. Dat wil zeggen dat productie van dergelijke gebouwen alleen mogelijk zal zijn met behulp van 3D-modellen. Machines communiceren met machines. Oosterhuis wil gebouwen maken als architectonische en integrale lichamen. Als een naadloos model. Naadloos heeft vooral als voordeel dat details hetzelfde kunnen zijn, dat er geen assemblage nodig is en dat continuïteit van materiaal en vormgeving gewaarborgd is. Hij draait de zaken om en preekt voor een 1-op-1-product: ’Je weet wat je moet maken en stemt daar het productieproces op af.’ Hij maakt een vergelijking met de productie van unibodies van autos.

Oosterhuis voorspelt dat er een andere relatie zal ontstaan tussen architectuur en gebruiker. Het gebouw van de toekomst zal, met behulp van sensoren, veel meer gaan reageren op de wensen van de gebruiker. Andere randvoorwaarden waarmee rekening gehouden moet worden zijn de emotionele beleving van een gebouw en de invloed van de omgeving, het ecologisch beleven.
Prachtige digitale voorbeelden larderen zijn kunstzinnige wensen. Zoals bijvoorbeeld Trans-ports-2001. Een pand met een rubberen huid op een spaceframe. Te realiseren met computergestuurde mallen. De bouw van dergelijke vervormingen vereist van de architect ook een ander denkproces over de productie. Er moeten ook rekentechnieken beschikbaar komen om de steeds wisselende krachten ook de kunnen realiseren. De variabele curves vereisen andere instelmogelijkheden van het productieproces. De opdrachtgevers van Oosterhuis komen nu voornamelijk uit de hoek van de (beeldende) kunst.

Van een discussie kwam het dus ook niet. Het tijdstip speelde uiteraard een rol, door de ochtendvertraging was het programma immers behoorlijk opgeschoven en ongewijzigd. Het was vooral het onbegrip voor de sculpturale plannen van Oosterhuis die hier parten speelde. Wat suf nou. Wat jammer ook. Kas fluisterde nog en passent dat er momenteel wel degelijk productiemogelijkheden zijn met instelbare mallen en dat getordeerde en dubbelgekromde sandwichpanelen wel degelijk te maken zijn. Het is volgens hem dus niet de techniek die de ontwikkelingen tegen houdt, maar veel eerder een enorme cultuuromslag in het denken over het bouwproces.

EIND

Maar wie hoorde dat nog, wie vatte dat nog op, na zo’n lange dag en met zoveel Duits bier binnen handbereik. Gelukkig krijgt Oosterhuis de binnenkort kans om zijn onverstoorbare overtuiging en intelligentie creatieve geest te ventileren in het wetenschappelijk onderwijs.

Al met al een informatieve dag, die werd afgesloten met een heerlijke diner-tractatie. Ook al blijkt er nog een groot gat te overbruggen tussen bedenker en maker, wellicht zijn we weer een heeeel klein stapje nader tot elkaar gekomen. Dan is hopelijk ook een beetje voldaan aan de wens van de bescheiden gastheer Leo Dorjee. To be continued!

Jolanda Steenhouwer

coördinator Booosting

Aankondiging Communicatie in de bouw