Booosting workshop Ontwerpen in de Fabriek III Verslag dag 1: De uitdagingen van robotica

09 november 2015: Verslag van dag 1 van de workshop Digitaal Vakmanschap, robotische fabricage in de architectuur. Deze workshop is deel III uit de serie Ontwerpen in de fabriek.

Booosting workshop Ontwerpen in de Fabriek III
Verslag dag 1: De uitdagingen van robotica

Architecten trachten voor hun projecten vaak nieuwe producten te bedenken. Maar veel van deze producten sneuvelen, zo merkten wij in 2009 bij een rondgang langs Booosting architecten. De ene keer komt dit doordat het project sneller gaat dan de ontwikkeling van het product. De andere keer omdat steeds weer opnieuw begonnen werd met dezelfde ontwikkeling en er weinig van eerdere projecten geleerd wordt. Twee Booosting architectenbureaus, Mei architecten en stedenbouwers en Atelier Pro concludeerden dat architecten te geïsoleerd werkten. Ze moesten al in een vroeg stadium samenwerken met de fabrikanten en, zo stelde Robert Winkel van Mei: ‘Architecten moeten de fabriek in!”

De uitkomsten van deze rondgang vormden de aanleiding voor ons programma ‘Ontwerpen in de Fabriek’. Na twee eerdere sessies in 2009 en 2012 startte woensdag 4 november jl. de derde serie bij Studio RAP in het Innovationdock op het Rotterdamse RDM terrein.
De locatie van deze derde sessie weerspiegelt direct de ontwikkelingen in het maakproces. De eerste twee sessies waren bij traditionele productiebedrijven (PP Gevelbouw en Romein Beton), bedrijven met een lange geschiedenis in de maakindustrie. Ook voor hen was het werken met ontwerpers in de fabriek nieuw en spannend. Studio RAP (Robotics Architecture Production), gastheer van de derde sessie, koppelt het ontwerpen rechtstreeks aan de eigen robotgestuurde productie. Zij heeft de beschikking over een drietal robots en enkele 3D printers om de eigen ontwerpen zelf uit te voeren. Een goed voorbeeld is de SkilledIn Office die ze voor het Havenbedrijf in het Innovationdock ontwierpen en produceerden. Een gewelfd dak bestaande uit 230 unieke houten driehoeken die op slechts één manier in elkaar gezet kunnen worden.

De verschuiving van een traditioneel productiebedrijf naar een bedrijf dat ontwerp rechtstreeks koppelt aan productie, weerspiegelt goed de veranderingen in het productieproces. Met de toenemende toegankelijkheid van robots en 3D printers wordt de afstand tussen ontwerp en productie steeds kleiner. In zijn openingspresentatie toonde Wessel van Beerendonk van Studio RAP allereerst de gangbare afstemming tussen ontwerp en uitvoering aan de hand van het productieproces van Frank Gehry. Zo is het Guggenheim museum in Bilbao (Sp) eerst met de hand ontworpen met maquettes, deze maquettes zijn gescand met geavanceerde 3D technieken, vervolgens uitgewerkt met de modernste computerprogramma’s om tot slot weer traditioneel met houten balken en stalen liggers gebouwd en bekleed te worden. Hier wordt steeds gewisseld tussen moderne hulpmiddelen en traditionele technieken. De ambitie van RAP is ideeën rechtstreeks in de computer te genereren en vervolgens in een keer door robots te laten produceren.

In de workshop Ontwerpen in de fabriek werken drie teams van constructeurs en architecten aan een ontwerp. Het is de uitdaging om de mogelijkheden van de directe vertaling tussen ontwerp en uitvoering maximaal te benutten. De teams hebben slechts een computer met de juiste software (gebaseerd op Rhino), EPS-blokken en een robot met hete draadsnijder tot hun beschikking. Hoe de schuimblokken ingezet worden mogen de teams zelf weten. De ontworpen objecten kunnen er uit gesneden worden, maar de blokken kunnen ook eerst in stukken gesneden worden die vervolgens samengevoegd worden.
Op de eerste workshopdag, afgelopen woensdag 4 november, konden de teams zich de technieken eigen te maken. Zo konden ze zelf proberen 3D objecten te snijden, de mogelijkheden ontdekken en de beperkingen ondervinden. Op 9 december a.s. presenteren de teams hun ontwerpen, waarna ze nog een week de tijd hebben hun plannen te perfectioneren voordat de uitvoering start. Op 15 januari, tijdens de Booosting Nieuwjaarsborrel, zullen de robots het laatste ontwerp produceren. Deze productie is voor de bezoekers van de nieuwjaarsbijeenkomst vrij te bezoeken.

Frido van Nieuwamerongen
Directeur/Architect Arconiko Architecten
Oud-bestuurslid Booosting
Initiatiefnemer “Ontwerpen in de Fabriek”

Introductie van Frido van Nieuwamerongen
over de workshop-serie Ontwerpen in de Fabriek

De presentatie van Wessel van Beerendonk van Studio RAP over digitaal ontwerpen en poduceren met robots is via deze link te downloaden (ook al toont Google geen voorbeeld).

Extra info 

Cobouw 9 november 2015: Zesassige industriële robotarm kan alles

Superbeton

Van tweede architectenworkshop Ontwerpen in de fabriek - bij Romein Beton met UHSB - is een publicatie uitgebracht. Download gratis Boek Superbeton

Aankondiging Ontwerpen in de fabriek III