Verslag 2e Raad van Advies Sessie

17 mei 2000: Vier inspiratoren van Booosting leggen hun ziel bloot voor een aandachtig gehoor in de grote zaal op de afdeling Bouwkunde van de TU Delft . Mick Eekhout, Eric Vreedenburgh, Marcel Vroom en Jan Brouwer met de respectievelijke thema’s: ‘De toekomst van de bouw’, ‘Ontwerp en evolutie’, ‘Windows 2000’, en ‘De verleiding van het verleden’

Inspiratoren geven zich bloot

Mick Eekhout wil blijven meevechten
Onverwacht is er vanuit de hoek van de computertechnologie een nieuwe kloof ontstaan tussen ontwerper en uitvoerder.

Architecten als Gehry en Egeraat tekenen grillige vormen in glasconstructies, met geen enkel paneel hetzelfde en nog erger: geen knoop hetzelfde. Grote problemen en kostenoverschrijdingen bij uitvoering, maar Mick gaat er wel voor. Oude Booostingidealen als verandering toelaten in gebouwen, ze met het gebruik mee laten groeien, lijken achterhaald. Het Centre Pompidou is nu na 25 jaar gerestaureerd en ziet er weer exact hetzelfde uit als bij oplevering. Piano zei ooit over dit gebouw: “We wanted to change architecture”, en dat gold voor zowel techniek als vormgeving. Die verandering is gekomen: industrialisatie heeft, ook na 12 jaar Booosting, een normale plaats veroverd in de bouw. Mick voelt zich van de 2e of 3e generatie achter de groten als Piano, Rice en Foster, zij gaven het voorbeeld. Toch zullen hun verhalen ook weer geschiedenis worden. Hij vraagt zich af of zijn verhaal en dat van Jan Brouwer door de volgende generatie wordt overgenomen. Gelukkig ziet hij nieuwe ontwerpers verschijnen die ook technisch goed onderlegd zijn. Producenten staan inmiddels meer open voor ontwerpers. Zelfs de aloude baksteen moet geloven aan vormveranderingen.
De economische, esthetische en technische levensduur moet in evenwicht gebracht worden. Mick wil zijn bijdrage blijven leveren aan het fascinerende gevecht tussen bouwtechnologie en architectuur.

Eric Vreedenburgh zoekt het toeval
De term industrieel ontwerpen dateert nog uit de 19^e eeuw. Eric zoekt flexibiliteit: het wonen is bijvoorbeeld doellozer dan we denken: hoe kan industrieel bouwen hierop reageren? Het toeval en ook fouten maken is interessant. De computer kan daarin een rol gaan spelen: die moet je dingen laten doen waar een mens niet goed in is.Als voorbeeld krijgen we een video te zien van een experiment in de computer waarbij wezens zichzelf doorklonen en onderling tot allerlei eigen vormen en interacties komen. Er ontstaat een wereld waar we als mens alleen met verbazing naar kunnen kijken. Maar er blijft een verschil tussen het menselijk denken en het computerdenken: de mens kan andere verbanden leggen. Een tweede video laat dat zien. 

Prachtig huis op een rots aan zee ‘casa come mi (een huis als ik)’, gebouwd in de vorm van een grote trap door architect Malaparte. Daarin zijn allerlei verbanden en ook herinneringen gelegd, zoals alleen een mens dat kan. Het huis legt zo’n bijzondere relatie met het prachtige landschap, dat Malaparte ooit het volgende menselijke verband legde: “Het huis was er al, ik heb het landschap ontworpen”.
Eric gaat verder op zoek naar het toeval, voor zover dat kan.

Marcel Vroom wil intelligentie
Voor de periode die je vooruit wilt kijken, moet je even ver terugkijken.

Marcel interesseert zich in de kennis die anderen reeds hebben ontwikkeld door het woord ‘forgetting’ uit te leggen als for-getting: het ligt voor het grijpen, het is er al, maar je moet het wel zien. In feite proberen we grip te krijgen op datgene wat we al weten en vooral datgene wat een ander weet. Marcel is op zoek naar intelligente producten: producten die kunnen communiceren met de gebruiker en met elkaar. Als je gaat koken moet de afzuigkap vanzelf aangaan, zodat je er niet te laat achter komt dat het hele huis naar spruitjes ruikt.
Bewoners van intelligente woningen moeten, net als autobestuurders, altijd kunnen vertrouwen op de technologie. Toch blijft de huidige computersoftware nogal onderontwikkeld. Bill Gates zei ooit: als Windows 2000 in auto's zou zitten, duurt het twee minuten voor je kan starten en slaat de auto tijdens de rit minstens drie keer af. Daarom ziet Marcel de computersoftware als de bouwnijverheid van de nieuwe economie. Hij sluit zich aan bij het voorstel van Eduard Böhtlingk om de naam Stichting Industrieel Bouwen te wijzigen, omdat deze de lading niet meer dekt. Hij denkt dan niet aan innovatief of inventief, maar aan intelligent. Deze Stichting Intelligent Bouwen NL wil de partijen aan de andere kant van de sloot overhalen de sprong te maken naar de nieuwe wereld, die van het industriële tijdperk, die van het intelligent bouwen, die van de innovatieve bedrijfstak, die van de nieuwe economie.
Intelligente producten en wonen: dat zijn de thema’s van Marcel. Maar intelligente woningen, worden die ook intelligent gebouwd?

Jan Brouwer is weer op zoek naar de bron
Terug naar de bron. Daartoe verschijnen zelfs dia’s van vuur, water en kluiten aarde. Jan wil rust, maar ziet chaos om zich heen.
Olie B. Bommel zei: ‘We naderen de toekomst, Joost. Als we daar zijn, kunnen we even uitrusten’. Maar Jan kan nog niet uitrusten: de architectuur is hem veel te chaotisch. Wijs stelt hij vast dat we voortaan maar over bouwen moeten praten, dan komen we misschien weer bij architectuur uit. Ondanks het feit dat de architect nog steeds volop roem geniet (bekend maakt bemind) loopt hij nog steeds hopeloos achter bij de huidige technische ontwikkelingen. En helaas wordt die techniek, vooral op het gebied van de energievoorziening, steeds meer onzichtbaar: zeker als we de wereld krijgen die Marcel Vroom zoëven heeft geschetst.Architectuur is nu teveel vorm en te weinig inhoud. Jan ziet drie O’s: onmacht, onwil en onwetendheid bij de huidige architect (en dat zijn beslist niet de Booosting O’s). Hij pleit weer voor de architect die weet hoe hij het moet maken.
Onder het motto: ‘De wereld wordt beter als je het verleden koppelt aan het heden’ gaat Jan verder op zoek naar de bron.

Eduard Böhtlingk

architect en algemeen bestuurslid Booosting

Aankondiging 2^e Raad van Advies Sessie