Verslag Workshop Architectuur Maken III
22 december 1995: Verslag van workshop Architectuur Maken III die tussen 11 september – 22 december 1995 plaatsvond op TU Delft, faculteit Bouwkunde
De prachtige torens
Op het symposium op 11 september gaan 's middags de handen uit de mouwen en wordt er geworkshopt.
En toen stonden er dertig torens. Niet van 10 meter maar van een halve meter, sommige opgetrokken uit karton, bij andere het staal opgebouwd uit plastic rietjes.
Dertig modellen, vier juryleden, 5 nominaties.
De 'why-do-I-do-this' - Cohen, 'moet-blijven-staan' - Kraus, 'maar-venustas-en-veritas- dan' - Westra
en met de 'kunnen-we-het-bouwen' - van Van Swieten benaderingen leverden toch 5 kandidaten op.
'Natuurlijk storten ze in, zijn ze niet mooi, laat staan dat ze logisch in elkaar zitten of überhaupt te bouwen zijn. Origineel? Laat me niet lachen'. Maar toch, voor alle 5 door de jury gekozen categorieën konden ze een toren nomineren en dus waren er uiteindelijk 5 geselecteerde ontwerpen. En dus 5 modellen met 5 ontwerpers die duidelijk maakten wat hen had bewogen hun toren zo vorm te geven. De keuze was aan het publiek. Nee, nee, geen lekenreferendum; hier geen Groningse toestanden. Gewoon een stemming onder 'vakbroeders' door de 5 ontwerpen in een volgorde naar keuze te zetten. Opperste vertwijfeling Twee zouden er overblijven. In de sinds kort verworven werkplaats (het PO-Lab) kan metaal worden bewerkt en dus kunnen er prototypen worden gebouwd, zowel voor afstudeerprojecten als voor onderzoek. Zo tijdens de werkzaamheden legde Jan Westra nog eens het belang van de drie O's in Booosting uit en de relatie mer de vierde O, die van het onderwijs. 'Tijd voor een naamswijziging', vond Jan Brouwer en waarom niet. Denkt in ieder geval niemand meer dar je een tikfout hebt gemaakt.
De stemming had twee winnaars opgeleverd. Twee ontwerpen, twee modellen: 'Maak er nu maar iets van wat we echt kunnen bouwen!' En het potlood raakte het papier en het papier kaatste terug: oogverblindend wit. 'Over twee weken uitgewerkt tot de werktekeningen aan toe.' Sure, no problem. Niks geen Babylonische spraakverwarring. Woorden schoten tekort; de foto's spreken voor zich. Opperste vertwijfeling: 'Hoe moeten we hiermee verder?' Maar toch, de studenten gingen aan de slag. Gedurende de twee volgende weken werden docenten en Booo(o)sting-leden bestook met vragen. Wat nou werkplaats, eerst moet er onderzocht en uitgezocht worden. Dan pas kan gerekend en getekend worden. De werkplaats (b)leek ver weg. Maar na twee weken stonden er twee torens. Niet van 10 meter maar nu van twee meter. Nog steeds het 'staal' opgebouwd uit kunststof buizen. Wel waren er dimensies berekend, profielen, platen en bevestigingen gekozen. Klaar voor de werkplaats? Misschien nog niet helemaal, maar dan toch wel op een haar na.
Is de workshop geslaagd, vraag je je dan af? Natuurlijk hadden we graag gezien dat meer bedrijven hadden meegedaan. En natuurlijk bleek ook nu dat de uitwisseling tussen theorie en praktijk, tussen ontwerp en produkt niet vanzelf gaat. De praktijk bezit door haar ervaring een schat aan kennis, maar deze moet wel met een goede vraag over een helder probleem worden aangestuurd. De oplossing dient zich niet vanzelf aan maar moet door wisselwerking worden bereikt. Of soms heeft de praktijk al een oplossing, maar heeft de ontwerper er niet het juiste probleem voor. In ieder geval zeggen de studenten dat ze er veel van hebben geleerd. Ze hebben de 'kloof' tussen idee en realisatie aan den lijve ondervonden en dat zal nog letterlijker worden als ze straks echt gaan bouwen. Ze beseffen nu dat het 'maken van architectuur' meer is dan ontwerpen en dat dat alleen maar lukt door samenwerking. Hopelijk hebben de deelnemende bedrijven dat ook zo ervaren. En beseffen zij dat de student van vandaag de gesprekspartner of zelfs medewerker van morgen is. Zo niet, dan hadden ze dat kunnen horen op de forumdiscussie die op 22 september, tegelijk met de presentatie van de twee torens, werd gehouden.
Jaco Haartsen
Aankondiging Workshop Architectuur Maken III