Ontvang onze nieuwsbrief:

Verslag bedrijfsbezoek Octatube: Het onmogelijke bouwen

Het proefmodel van het fietswiel uit de studietijd staat nog steeds in de showroom
Muziekkoepel Haarlemmerhout (bron: Wiek Röling 1984) Glazen trap (bron: Octatube 1998) Glazen dank Sparkasse Darmstadt Duitsland (bron: Octatube 2000) In de productiehal van Octatube Delft

24 februari 1999: Mick Eekhout, directeur van Octatube Space Structures, is in 1973 begonnen als architect. Toen bleek dat hij niemand vond die in staat was zijn ingewikkelde ontwerpen te realiseren besloot hij ze zelf te gaan maken. Dat doet hij nog steeds en het liefst zo ingewikkeld mogelijk.


Het onmogelijke bouwen

Van fietsspaken tot visbekspanten
Voorbeelden van talloze Octatube projecten van glazen gevels, daken en concertzalen passeren de revue, steeds zijn ze een beetje moeilijker geworden. Het startsysteem van holle bollen, staven en glas en binnen- en buitenspaken (het proefmodel van het fietswiel uit de studietijd staat nog steeds in de showroom) is ontwikkeld tot specifieke rvs gegoten knopen, (de Quattro’s). Maar ook toepassing van steeds grotere glazen oppervlakken. Van vierkante glasplaten naar trapeziumvormige of gebogen platen. Van ‘eenvoudige’ knopen naar aardbeving-bestendige en deelbare quattro’s. Van fietsspaken naar visbekspanten. Nationaal wordt internationaal. Octatube maakt bouwdelen en is steeds op zoek naar het verbeteren van het constructieve systeem, de koppelingen van verschillende materialen en de detailleringen, bijvoorbeeld de reflecterende folie-plakrand en architectonische elementen als dakornamenten, glasstenen in liggers. Hét Octatube-product bestaat niet. Producten worden steeds gedifferentieerd en aangepast aan de nieuwe eisen die gesteld worden aan maatvoering, materiaalkeuze en vorm. Een enkele keer worden de specifieke producten omgezet in systeemproducten. Octatube heeft geen kant en klare systemen. Niks industrieel bouwen.

Eekhout haalt kracht uit de materialen zelf en de connecties die de verschillende materialen onderling aangaan. Hij leeft op de intellectuele uitdaging: ‘Op standaard blijf je hangen’. Octatube trekt haar eigen spoor en maakt haar eigen normen. Ze ontwikkelt haar systemen continue en daar ligt ook de kracht, bij die zelfkritiek en die nieuwsgierigheid. Eekhout heeft de onontbeerlijke karaktereigenschappen van een innovator: doorzettingsvermogen, vastberadenheid en naïviteit.

De architect als componenten-ontwerper
Aanvullend een verrassing voor de aanwezige architecten: Mieke Oostra promovendus van Eekhout, geeft een lezing over ‘De architect als componenten-ontwerper’. Eíndelijk een vrouw die de architect begrijpt. Uit onderzoek van Priest uit 1995 haalt zij twee opvallende resultaten: ‘87% van de producenten en 0% (!) van de architecten innoveert. Innovaties door producenten komen veelal voort uit technologische mogelijkheden en niet zozeer uit de markt. ‘Innovatie is vaak procesinnovatie en geen productinnovatie. Het blijken ook vaak kleine innovaties te zijn, waarbij er ‘iets’ wijzigt aan de technologie en ‘iets’ verandert aan de samenstelling van de componenten. De producent heeft ook een heel ander idee over een nieuw product: het moet met name in zijn productieproces passen’.
Projectgebonden innovaties blijken bij de architect te liggen (die 0% klopte gelukkig niet). Voortkomend uit het ontwerpen van gebouwen is de architect een componentenontwerper, als zodanig is hij ongebonden aan technologie of aan materialen en kan hij makkelijk tot integratie van verschillende componenten komen.

De rol van de architect in het productontwikkelingsproces schetst Oostra als volgt:
1 Initiator; de architect onderschat zelf ook zijn rol als productontwikkelaar

2 Productchampion; de architect moet de aannemer, de opdrachtgever en de producent overtuigen van de pluspunten van het idee

3 Voorschrijver
4 Procesbewaker

De architect treft erg veel menselijke hindernissen aan. Als hij de andere belangen, risico’s en doelen van bijvoorbeeld gebruiker, producent, financier, verzekeraar, aannemer, de politiek, collega-architecten onderkent en hierop inspeelt, vergroot dit de kans van slagen van een nieuw product. Hij moet zoeken naar iets waar alle schakels van het bouwproces mee kunnen omgaan. Hij moet hun taal spreken en zijn idee goed vertalen. Bovendien is in elke mens, onafhankelijk van zijn functie, een angst voor verandering waarneembaar, waarmee ook de architect rekening moet houden. Oostra stelt dat vanaf nu elke architect per project minimaal een nieuwe component moet ontwikkelen.De bedenker van de meest spectaculaire nieuwe bouwcomponent krijgt vervolgens jaarlijks de Ego-Boooster uitgereikt.

Het slotdevies voor productontwikkeling van Eekhout luidt: "Blijf je nek uitsteken, blijf nadenken. Het is niet zo moeilijk, maar je moet het wel een keer doen." 

 

En dan...  is ‘Mick’s Time’ helaas op.

Jolanda Steenhouwer
coördinator Booosting

Aankondiging bedrijfsbezoek Octatube

Naam:
Email:
Titel:
Commentaar:
Capcha:
Booosting platform voor koplopers in bouwinnovatie | T 06-2211 4701 | E info@booosting.nl | W www.booosting.nl