Booosting 20 jaar vooruit! Interview nieuwe en scheidend voorzitter

08 oktober 2008: I.h.k.v. Booosting 20 jaar vooruit! een interview - in Cobouw - met de aankomend en scheidend voorzitters Harsta en Boomsma.

Booosting zoekt verbreding bij andere disciplines

Industrialiseren van het bouwproces alleen vinden ze niet meer genoeg bij Booosting. Er moeten maatschappelijke kwesties worden aangepakt, als CO2-uitstoot en het afvalprobleem. Dat vraagt ook om andere partners. Al twintig jaar.

“Tja, die kreet innovatie”, verzuchten Harm Boomsma en Atto Harsta bijna in koor. De vertrekkende en de nieuwe voorzitter van Booosting worstelen beiden met de in hun ogen inmiddels uitgeholde term. Booosting stimuleert al twintig jaar de innovaties in de bouw door toeleveranciers ontwerpers en architecten bij elkaar te brengen en samen nieuwe producten te ontwikkelen. Terugkijkend heeft dit een indrukwekkend scala aan gerealiseerde producten opgeleverd. Maar tegenwoordig lijkt het wel of iedereen bezig is met innovaties en out of the box denken. Harsta: “Als aannemers geen vooroverleg meer plegen en op een andere manier het aanbestedingsproces organiseren, noemen ze het ook innovatie. Of als een corporatie andere woonvormen introduceert. Iedereen innoveert.”

Of de vlag de lading nu dekt of niet, ook in de volgende twintig jaar zal het jubilerende Booosting, naar Harsta’s stellige overtuiging aan de basis staan van menig technische vernieuwing in de bouw. “We blijven actief met producten als vernieuwende glasgevelconcepten, flexibele bouwcasco’s en industriële bouwsystemen. Maar het gaat niet meer om het vernieuwen louter omdat het technisch kan. Die slag is inmiddels wel gemaakt. Harstra: “We willen producten ontwikkelen die ook sociaal- maatschappelijke problemen oplossen. Zoals de CO2-uitstoot, het afvalprobleem en het energieverbruik. Daar moeten Booosting-leden leidend in zijn.”

Om dat te bewerkstelligen zal het bestuur van de stichting op zoek gaan naar nieuwe partners. Innovatieve woningcorporaties, energiebedrijven, beleggers misschien. Partijen die problemen in de gebouwde omgeving aan den lijve ondervinden en dus precies weten waaraan behoefte is. Harsta: “Om een CO2-neutrale wijk te ontwikkelen heb je een energiebedrijf nodig dat gelooft in decentrale opwekking en niet koste wat kost de eigen bestaande infrastructuur wil uitnutten. Maar je moet er ook een corporatie, stadsdeel of vooruitstrevende ontwikkelaar bij betrekken. Dergelijke vraagstukken los je niet alleen op door een slimme ontwerper en een innovatieve toeleverancier bij elkaar te brengen.”

De nieuwe leden die Booosting zoekt, zijn bovendien partijen die lang genoeg aan projecten gebonden zijn om meerinvesteringen te willen plegen die zich pas over langere termijn terugverdienen. De angstvallige focus van veel bouwpartijen op de primaire investeringskosten is dodelijk voor elke vorm van innovatie. Het levenscyclusdenken met aandacht voor de exploitatieperiode is noodzakelijk. Partijen moeten ook bereid zijn hun nek uit te steken om vastgeroeste patronen en samenwerkingsverbanden te doorbreken.

Grote inspiratiebron is, als het aan Harsta ligt de natuur. In de toespraak die hij vrijdag tijdens het jubileumcongres in Rotterdam afsteekt. spreekt hij de overtuiging uit dat gebouwen in de toekomst ‘more nature inside’ krijgen. Met een knipoog naar Intel, de leverancier van de rekenchips in zo’n beetje alle pc’s. Een pv-paneel doet volgens Harsta niet veel anders dan de bladgroenkorrels in de bladeren van planten. “En waarin verschilt betonkernactivering van een wijdvertakt bloedvatennet dat warmte en koude afgeeft in het lichaam”, vraagt hij. Er zal meer naar de natuur worden gekeken voor het ontwikkelen van echt slimme producten en processen. Biomimicry heet het vak dat de natuur probeert te imiteren.”

Dat zorgt er volgens de aanstaande voorzitter automatisch voor dat gebouwen leefbaarder zullen worden en beter aansluiten bij de menselijke natuur. Heel anders dan het grauwe jaren zeventig-wegrestaurant langs de A15 waar Boomsma en Harsta elkaar ontmoeten voor het interview. De verdiepinghoogte is laag, de ramen klein en op een milde najaarsdag staat de cv-ketel al hard te loeien en zorgt voor een verstikkend klimaat. Harsta wordt erg treurig van dergelijke gebouwen en ziet daar een belangrijke opdracht voor de leden van Booosting. “We realiseren ons onvoldoende hoelang gebouwen er staan nadat ze van de tekentafel komen. De intelligentie van twintig miljoen jaar evolutie kan en zal onze omgeving, de gebouwen en de gebouwde omgeving verbeteren.”

Boomsma heeft met een club bouwpartners die hij met zijn eigen bedrijf begeleidt, inmiddels het allerhoogste abstractieniveau aangeboord. Hij buigt zich met een bonte mix van bedrijven over de ideale woonwerksituatie in 2015. Niet eens zo heel ver weg. Toen voor die exercitie de kosten in kaart werden gebracht voor een gemiddelde werkplek in Nederland, bleek het gebouw daarvan slechts 40 procent voor zijn rekening te nemen. Tot verrassing van iedereen bleek de ict voor een werkplek globaal een even groot aandeel te beslaan.
Die constatering was aanleiding om ook partijen als Philips en Cisco bij de brainstorm te betrekken, waarna de discussie een heel andere kant op ging. De groep heeft voorlopig een aantal stedelijke knooppunten geselecteerd waar grote investeringen gaan plaatsvinden en is nog mijlenver verwijderd van iets concreets als een gebouw. Maar Boomsma is ervan overtuigd dat er heel interessante oplossingen uit zullen komen.

Dit zijn compleet andere kwesties dan die waarover de oprichters van Booosting zich destijds bogen, realiseren de komende en de vertrekkende voorzitter zich. Technische vernieuwing was voor mannen als Jan Brouwer, Mick Eekhout en Jan Pesman bijna een doel op zich. Ze hebben aan de basis gestaan van vele indrukwekkende vernieuwingen, zoals lichte stalen bouwsystemen, constructieve glastoepassingen en composietgevelpanelen. Zonder de interactie tussen architecten, ontwerpers en toeleveranciers was dat nooit voor elkaar gekomen. Harsta: “Maar nu moeten we een stap verder gaan. Dat gevelpaneel moet door slimme toevoegingen als titaniumdioxide de CO2-uitstoot terugdringen en de glaskap moet ook elektriciteit opwekken of het tapwater opwarmen. Wat gelijk blijft, is dat we net als vroeger consequent over de schutting blijven kijken bij andere vakgebieden als scheepsbouw, vliegtuigbouw en productontwerp.”

“Wat Booosting in de toekomst waarschijnlijk beter moet doen”, geeft Boomsma zijn opvolger tot besluit mee, “is het belang benadrukken van de Booosting-bijdrage. Als ik bijzondere bouwprojecten tegenkom ergens in Nederland, zijn er in negen van de tien gevallen Booosting-partners bij betrokken. Alleen weet niemand dat en wordt er ook op geen enkele manier ruchtbaarheid aan gegeven. We mogen onszelf best wat vaker op de borst kloppen en het Booosting-merk nadrukkelijker uitdragen.”

Ad Tissink
Cobouw

Programma Booosting 20 jaar vooruit!
Presentaties Booosting 20 jaar vooruit!