Janboel #16
24 augustus 1998: Jan Brouwer en Jan Westra maken er in BouwWereld een Janboel van. Dat betekent een jaar lang genieten van hun briefwisseling over architectuur. Deze editie is geplaatst in BouwWereld 15 d.d. 24 augustis 1998.
Janboel #16
Beste Jan,
Je laatste brief is toch niet geschreven om middelbare schoolverlaters de schrik op het lijf te jagen? Wordt geen architect, ga een fatsoenlijk vak leren? Het helpt toch niet. Er zijn dit jaar weer meer nieuwkomers bij architectenopleidingen dan vorig jaar. Veel mensen hebben ook een volstrekt verkeerde indruk de architect.
Ole Bouman stelt in het laatste van Archis nieuwe vragen aan dat architectenonderwijs. Lezenswaardig, dat zeker. Maar zeer gevaarlijk bovendien. De toekomstige architect wordt afgeschilderd als een ‘uiterst beweeglijk bemiddelaar tussen opgave, proces en vorm’. De architect leert volgens Bouman niet meer de pasklare antwoorden te formuleren maar het stellen van de juiste vragen. De opleiding van de architecten in ‘een corpus van kennis’ wordt betwijfeld. Ik heb die twijfel geenszins. Het is voor de ontwikkeling van de architect van wezenlijke betekenis om kennis te nemen van de vele vakgebieden die het bouwen mogelijk maken.
In hetzelfde nummer van Archis wordt ook de werkwijze van OMA omschreven. Een bizarre geschiedenis. Het leest als een roman, maar dan wel als een misdaadroman. Zo komen onze gebouwen en steden absoluut niet tot stand. De culturele dimensie mag dan meer dan levensgroot zijn, er wordt nogal wat over het hoofd gezien in pragmatische zin. Je zult de hoogstandjes van OMA wel hebben gezien in het boek ‘Living’. Hoogstandjes in de architectuur, laagstandjes in het bouwen. De bewoner van het huis in Bordeaux zat in een rolstoel, maar kan overal afdonderen omdat er nergens een railing of iets dergelijks is aangebracht. Zelfs de lift voor deze arme man is een plateau, de liftkooi is virtueel.
Ik heb in de vakantie tijd gehad voor de literatuur, zoals je merkt. De snobistische Japanse architectuur in De Architect van deze zomer spant de kroon. Mon Oncle-huizen in de derde macht. Machteloze architectuur voor glossy magazines. We zullen ons beiden moeten inspannen om de opleidingen verder vorm te geven. Voor het heil van de mensheid. We zullen de juiste vragen moeten stellen. Dat zijn andere vragen dan die van Ole.
Olé,
Je Jan (Brouwer)