Janboel #4
06 februari 1998: Jan Brouwer en Jan Westra maken er in BouwWereld een Janboel van. Dat betekent een jaar lang genieten van hun briefwisseling over architectuur. Deze editie is geplaatst in BouwWereld 3 d.d. 6 februari 1998.
Janboel #4
Hallo Jan,
Dank voor CDeautje. Ik heb het nog niet ontvangen maar dat zal wel aan de januaridrukte bij de post liggen. Ik denk dan onmiddellijk dat ik wat terug moet doen. Ik dacht daarbij aan een geschenkflacon Dubro: duurzaam brouwen. Maar het amfitere karakter van het spul is ongetwijfeld niet duurzaam genoeg.
Het begrip ‘duurzaam bouwen’ geeft overigens wel een beetje het gezever weer over dit onderwerp. Het is tot op dit moment een begrip met een hoop politiek gehannes en weinig bouwkunstige input, laat staan output. Toch moet het een uitdaging zijn ook anders om te gaan met onze bouwspullen, zodat er een positieve invloed op het architecturele beeld ontstaat.
In dit verband verwijs ik naar het Educatorium van OMA. Naar mijn overtuiging een der belangrijkste gebouwen van 1997. Het heeft zelfs de voorbeeldstatus van ‘Duurzaam Bouwen’ van het ministerie van VROM ontvangen. En ik weet dat je daar wat voor moet doen, want een ontwerp van mijn bureau heeft het ook gehaald. De energieprestatie van het Educatorium is 17% beter dan de wettelijke eis, onder andere doordat er geen mechanische koeling nodig is. Er is warmte-terugwinning uit ventilatielucht. Bovendien is er warmte-opslag en een warmte-kracht-koppeling. Ten aanzien van de materiaaltoepassing valt de bijzonder materiaalzuinige daktoepassing op, terwijl er bijzonder weinig afwerkingen zijn toegepast.
Ruimtelijkheid, inzicht in fysische processen, materialiteit en productietechnieken kunnen in een integrale ontwerpmethode tot duurzame moderniteit leiden. Iets wat de pioniers van de moderne beweging niet hebben kunnen dromen. Het VPRO-gebouw in het Gooi heeft ook gekromd beton, maar is in vergelijking met de schepping van Koolhaas en de zijnen een goede grap met een hoog ‘Joop Kans’ gehalte.
Denk ook eens aan de naam: Educatorium. Van Dale heeft nog nooit van het woord gehoord. Het is de bedoeling dat het gebouw ruimte biedt aan de opvoeding van studenten. Maar het gebouw zelf is een opvoedmiddel op zich. Wat mij betreft is hier sprake van een éducation permanente voor architecten en aanverwanten.
Tot slot, voortdurend in de ruimte direct achter de brievengleuf kijkend, teken ik met, een duurzame groet,
Je Jan (Brouwer)