Verslag van bezoek aan De Realiteit in Almere 18 mei 1995

19 mei 1995: Ze waren er bijna allemaal, deze 18e mei. De mannen met de grote fantasie. De trotse prijswinnaars wiens product van verbeelding daadwerkelijk is gerealiseerd: De Realiteit in Almere. Tijd voor het ware verhaal van de schepping. Geen praatjes. Geen interpretaatjes. Wel de gaatjes.

Verslag van bezoek aan De Realiteit in Almere 18 mei 1995: 17 prijswinnende ontwerpen aan de Zuidoever van de Noorderplassen.

Gastheer Eduard Böhtlingk, eigenaar van de Mobiele Markies op het terrein, heeft ons uitgenodigd de projecten en de scheppers te ontmoeten. Wat ooit begon als een tijdelijk gebeuren, blijkt nu met gemeentelijke instemming te hebben geleid tot de definitieve handhaving van de 17 spannende en zeer verschillende ontwerpen. Je moet toch wel een redelijke idioot met doorzettingsvermogen zijn, wil je als ontwerper, opdrachtgever, project- ontwikkelaar en vaak ook nog bouwer, zonder financieringsmogelijkheden vanwege het toenmalige tijdelijke karakter, er aan gaan staan. Maar alle 17 hebben de tand des tijds doorstaan. De deelnemers hebben een vereniging opgericht om de zaken re runnen. En de stichting De Fantasie, die de prijsvraag heeft uitgeschreven kan slapen en dromen van wellicht een derde prijsvraag, voor een toekomstig droog te malen stuk polder. Douwe de Jong van de Stichting windt er geen doekjes om. Hij introduceert ons in de achtergronden van de prijsvraag en de projecten. Eigenaardigheden te over bij deze lichte, vooruitstrevende projecten. Er is ongelofelijk veel variatie op het terrein te vinden. Het tijdelijke karakter betekent hier tijdelijk in de zin van plaats. Ergens las ik dat het ook mogelijk is dat de woning in 5 jaar 'op' mocht zijn. Ik denk echter dat de 'Sturm und Drang' gevoelens dat hebben weerhouden. Een aantal projecten is ontworpen op demontage en op verplaatsbaarheid. De ontwerpdetails die tijdens deze middag aan ons voorbijvlogen en de diverse toegepaste materialen waren aanzienlijk.

In de verrassende Markies de Böhtlingk is de sfeer comfortabel en licht. Wanneer de kappen van de magische box zijn neergelaten, ervaar je heel duidelijk een 'binnen- buiten-gevoel', de nabijheid van grassprieten en hemel; een vakantiegevoel. Enthousiaste kampeerders staan in de rij, market pull zogezegd.

Bouwer en poëet Wagenaar zoekt het letterlijk ‘Boven de zeespiegel’ met twee identieke huisjes op palen. Een kort moment streelt de zinnen van de aanwezigen met lyrische, zoekende regels. Een zelfde gewaarwording eren je wanneer je de trap naar beneden neemt. Even lijkt het of er geen einde aan komt, de transparante roosters tonen een zee van schelpen, Zou dit de bedoeling zijn…

Bij Macabine zijn ze nog volop aan het werk. Het lijkt van buiten een ruwe bolster maar blijkt een blanke pit. De in een hoek gepositioneerde openslaande deuren zorgen voor het aanzienlijk vergroten van de binnenruimte.

De 'Cirkel' riep in eerste instantie gevoelens van de oertijd bij mij op. Het basisidee was te bouwen op een berghelling. Drie autonome huisjes in een cirkel die zijn gebouwd met materiaal ‘te vinden' was. Deuren van de sloop, ramen gekregen, en binnen de sfeer van leem op schelpen en grind. En natuurlijk zonne-energie en een eco-compost-toilet.

Meer zicht bij 'Meerzicht'! De verwijzing naar water zitten vast in de 40 kuub water en de 55 vierkante meter zonnepanelen die er in deze woning zijn verwerkt. Het lijkt wel een 'enorm waterbed op zonne-energie'. In tegenstelling tot wat je verwacht, hoef je je hier geen zorgen re maken over lekkage, maar als de tank gaat overkoken?

'Rietveld'. 'Rietveld' gonst het wanneer we in de ‘Diogenes II’ woning staan. Daarna is het alleen nog maar instemmend ja knikken, gelukzalig glimlachen en 'oh en ah' roepen van verbazing. Door het verschuiven van plafondpanelen speel je met licht en donker, terwijl er zich achter strak gespannen verschuifbare wanddoeken - of doekwanden - kleine, slimme ruimtes voor nat, heet en droog bevinden.

'Polderblik' verdient deze naam met recht. Het ligt schitterend, oogt bijzonder en is werkelijk een bouwwerk dat zweeft tussen hemel en aarde. Hier volop aluminium, staal en glas; de materialen sluiten nauw aan bij den avondglans die de zon over den einder weergeeft.

De druiven waren nog niet rijp in de 'Amfibie'. Er schuilt een klein huis in een grotere transparante woning. Boven hangen we rond de grote tafel onder de transparante tweede huid en mijmeren onder de indruk over hoe het er zal zijn en wat het met je doet als het er onweert of stormt.

‘De naam van het huis’ is het huis dat je eigenlijk altijd al hebt willen verzinnen. Als je in de polder gaat wonen ben je eigenlijk een soort pionier. Vandaar dat dit huis als pionierswoning kan worden bestempeld. Een eenvoudig houten huis met een puntdak. En omdat een pioniershuis niet af is, is slechts de helft gebouwd.

In deze woning is het onmogelijk om de slaap niet te kunnen vatten. Door de koepel van het slaapvertrek op de tweede verdieping van de 'De Zeiltoren' kun je sterren blijven tellen tot je er letterlijk bij neervalt.

Met een been staat ’Ibis’ in het water van de polder. In dit vrolijke huisje kun je naar buiten kijken door je hoofd als het ware door de ramen heen re steken. Dat is nou het aardige van daklichten die zijn toegepast als raampartijen.

In 'Golfhuis' wonen ze met z'n zessen. Het doet me denken aan een gehalveerde koker die uit elkaar is getrokken. En het zal je verbazen met hoeveel mensen je der in kan.

Anneke van Dijk

Aankondiging van deze Bijzondere Booosting Buitenactiviteit